Fort 44 Tonie - wydobycie kopuły pancernej
: 2009-03-21, 22:39
W sobotę 21 marca 2009 roku członkowie "Rawelinu" za zgodą i pełną aprobatą J.Leśniewicza z Fundacji Aktywnej Ochrony Zabytków Techniki i Dziedzictwa Kulturowego "Janus" i Wojewódzkiego Małopolskiego Konserwatora Zabytków J. Janczykowskiego podjęło próbę wydobycia kopuły pancernej, jaka jest zakopana na zapolu fortu 44 Tonie Twierdzy Kraków. Kopuła pancerna pochodzi z tradytora koszar szyjowych, została wysadzona w latach 40 i przygotowana do wywiezienia. Pierwszy etap prac polegał na na odsłonięciu kopuły pancernej i przygotowanie jej do podniesienia i przeniesienia w miejsce, gdzie będzie eksponowana.
Przez wiele lat wiadomo było, że jest... pod koniec XXw. deszcz wypłukał ziemie i odsłonił fragmencik. Działania "partyzanckie" pozwoliły na odsłonieciu wiekszego kawałeczka do zarysu otworu obserwacyjnego. Dopiero w roku 2008 odsłonieto wiekszy fragment... Kopuła leży "masłem do dołu" i jest wypełniona ziemią... ale czy tylko ziemią. Zachęcająco wyglądał też pagórek u stóp którego leży pancerz. Niestety kryje współczesne szambo
Przypomnę, że w latach 40` Niemcy na forcie wysadzili część pancerzy (z tradytora, z której pochodzi kopuła odstrzelono wszystkie) celem pozyskania cennego surowca. Czy jednak wszystko zostało wywiezione z fortu? Chyba nie, czego dowodem jest "powód" naszej akcji.
W Twierdzy Kraków są trzy takie pancerze, lecz każdy innego typu i kształtu. Pierwszy to kopuła pancerna zamontowana na schronie bojowym fortu Krępak (Bielany), przeznaczona dla dwóch ckm - zamontowana w roku 1912/14. Niestety górna część została wycięta palnikami w latach 60/70. Reprezentowała ona najnowszy model pancerza swojej klasy. Na forcie 44 Tonie zamontowano dwa tego typu pancerze. Fort został zmodernizowany w latach 1902-1909 - kopuły należały do wczesnych elementów pancernych tej kategorii. Jedna z nich została zamontowana na schronie-podwalni pogotowia piechoty. Wysadzona ze stanowiska przetrwała na wale i można ją podziwiać. Wewnątrz na powierzchni pancerza umieszczono sygnaturę FB4. Druga kopuła (zakopana) była zainstalowana na tradytorze artyleryjskim. Reprezentuje zbliżony, lecz inny typ: o nieco mniejszych rozmiarach. Jej zadaniem była osłona stanowiska kierowania ogniem dział tradytora, nie można wykluczyć, że była także wyposażona w broń maszynową. Od czoła posiada jeden rozglifiony otwór obserwacyjny, ale czy bojowy (wymiary wewnetrzne kopuły to ok. 160 cm x 110cm i 100 cm wysokości) i trzy mniejsze szczeliny obserwacyjne - dwie na bokach i jedna na tylnej scianie.
Znane są plany tradytora artyleryjskiego z innej części Twierdzy, który nie został zrealizowany - miał być wyposażony w kopułę kierowania ogniem dział … może taką samą jaką skrywała ziemia.
Fragment niezrealizowanego planu tradytora z kopułą obserwacyjną.
Kilka zdjęć z akcji
Więcej na www.rawelin.org 
Przez wiele lat wiadomo było, że jest... pod koniec XXw. deszcz wypłukał ziemie i odsłonił fragmencik. Działania "partyzanckie" pozwoliły na odsłonieciu wiekszego kawałeczka do zarysu otworu obserwacyjnego. Dopiero w roku 2008 odsłonieto wiekszy fragment... Kopuła leży "masłem do dołu" i jest wypełniona ziemią... ale czy tylko ziemią. Zachęcająco wyglądał też pagórek u stóp którego leży pancerz. Niestety kryje współczesne szambo
Przypomnę, że w latach 40` Niemcy na forcie wysadzili część pancerzy (z tradytora, z której pochodzi kopuła odstrzelono wszystkie) celem pozyskania cennego surowca. Czy jednak wszystko zostało wywiezione z fortu? Chyba nie, czego dowodem jest "powód" naszej akcji.
W Twierdzy Kraków są trzy takie pancerze, lecz każdy innego typu i kształtu. Pierwszy to kopuła pancerna zamontowana na schronie bojowym fortu Krępak (Bielany), przeznaczona dla dwóch ckm - zamontowana w roku 1912/14. Niestety górna część została wycięta palnikami w latach 60/70. Reprezentowała ona najnowszy model pancerza swojej klasy. Na forcie 44 Tonie zamontowano dwa tego typu pancerze. Fort został zmodernizowany w latach 1902-1909 - kopuły należały do wczesnych elementów pancernych tej kategorii. Jedna z nich została zamontowana na schronie-podwalni pogotowia piechoty. Wysadzona ze stanowiska przetrwała na wale i można ją podziwiać. Wewnątrz na powierzchni pancerza umieszczono sygnaturę FB4. Druga kopuła (zakopana) była zainstalowana na tradytorze artyleryjskim. Reprezentuje zbliżony, lecz inny typ: o nieco mniejszych rozmiarach. Jej zadaniem była osłona stanowiska kierowania ogniem dział tradytora, nie można wykluczyć, że była także wyposażona w broń maszynową. Od czoła posiada jeden rozglifiony otwór obserwacyjny, ale czy bojowy (wymiary wewnetrzne kopuły to ok. 160 cm x 110cm i 100 cm wysokości) i trzy mniejsze szczeliny obserwacyjne - dwie na bokach i jedna na tylnej scianie.
Znane są plany tradytora artyleryjskiego z innej części Twierdzy, który nie został zrealizowany - miał być wyposażony w kopułę kierowania ogniem dział … może taką samą jaką skrywała ziemia.
Fragment niezrealizowanego planu tradytora z kopułą obserwacyjną.
Kilka zdjęć z akcji
Więcej na www.rawelin.org 
Ale czy w podłodze stanowiska nie ma śladu mocowania "kolumny" ckm?
. Znalazłem w necie instrukcje, jak zrobić sobie takiego szpeja z drewna