Świątniki Górne - kwatera wojenna 382B w lesie Pod Lechą

[Franek D.]

Podczas walk o Twierdzę Kraków, w dniu 5 grudnia 1914 r., w rejonie Świątnik Górnych, wojska rosyjskie natknęły się na silnie umocnione stanowiska obrony austriackiej. W wyniku zmasowanego ostrzału od strony świątnickich szańców, podchodzący Rosjanie stracili około 20 żołnierzy i wycofali się z licznymi rannymi. Austriackie straty wyniosły 3 zabitych i kilkunastu rannych.

Po bitwie, na terenie cmentarza parafialnego w Świątnikach Górnych pochowano 3 poległych żołnierzy austriackich, tworząc kwaterę wojenną 382A. Tymczasem 20 poległych żołnierzy rosyjskich pochowano w ponurym, rzadko odwiedzanym przez ludzi miejscu, na cmentarzu cholerycznym lesie Pod Lechą. To niespotykane wśród cmentarzy z Wielkiej Wojny rozdzielenie Tych, co śmierć pojednała, wynikła z decyzji miejscowego proboszcza, który nie wyraził zgody, by na cmentarzu katolickim pogrzebać prawosławnych.

Śmierć żołnierska święta jest i wszelki nakaz nienawiści maże.
Czy wrogiem był, czy bratem, niech nikt nie pamięta.
Jednakową cześć winniśmy im w darze.

Cmentarz leśny Pod Lechą jest wyjątkowym miejscem. Tu, w tym samym grobie leżą Polacy pochowani podczas epidemii cholery w 1872 r. Rosjanie pochowani w 1914 r. oraz Niemcy i Ukraińcy pochowani w 1945 r. We wszystkich przypadkach pochówki wyglądały podobnie, po cichu i bez ceremonii. Przywiezione wozem, lub przywleczone ciała, wrzucano do wspólnego grobu, często pomagając sobie hakiem na drągu. W wielokrotnie rozgrzebywanej mogile pochowano w sumie ponad 100 ludzi.

W styczniu 1945 r. żołnierze Armii Czerwonej nie brali do niewoli jeńców. Poddających się zazwyczaj rozstrzeliwano. Pamiętający dzień wyzwolenia starsi mieszkańcy Świątnik wspominali, że na całej długości ul. Bruchnalskiego leżały ciała żołnierzy niemieckich oraz wozy, kilka zabitych koni i zniszczony sprzęt. Że Sowieci wzięli do niewoli dużo Ukraińców - Własowców, że 11 z nich zabili strzałem w tył głowy, że wieczorem, gdy popili, wkładali Ukraińców pod czołgi i ciągnęli za nogi w górę ul. Bruchnalskiego.
Po kilku dniach, mieszkańcy zawlekli ciała zabitych na leżący obok ulicy cmentarz Pod Lechą.

[szkieletek]

Widok z lotu ptaka: