POJEMNIK OCHRONNY DLA NIEMOWLĄT

typu SON-1U

Instrukcja użycia

Zakłady Wytwórcze Sprzętu Sieciowego

„B E L O S”

1987 r.

Rozdział I. Przeznaczenie

1. Pojemnik SON-1U przeznaczony jest do ochrony ciała oraz dróg oddechowych niemowląt przed działaniem bojowych i przemysłowych

środków trujących,
środków biologicznych,
substancji promieniotwórczych

zawartych w powietrzu atmosferycznym w terenie (rejonie) wystąpienia skażeń chemicznych, biologicznych i promieniotwórczych w wyniku użycia broni masowego rażenia (bmr) lub katastrofy przemysłowe. Pojemnik SON-1U zapewnia ochronę niemowlęcia przez około 6 godzin, umożliwiając tym samym opuszczenie rejonu skażeń (ewakuację) lub dotarcie do najbliższej budowli ochronnej (schronu).

2) Pojemnik SON-1U wykorzystany może być zgodnie z przeznaczeniem (pkt 1) w warunkach:

a) zawartości tlenu w powietrzu atmosferycznym - powyżej 17% obj;
b) temperatur otoczenia od 253 do 303 K tj. od -20C do + 30C);
c) wilgotności względnej powietrza - do 90%;
d) normalnego ciśnienia atmosferycznego.

3. Pojemniki SON-1U są wykonane w dwóch wersjach, różniących się długością:

wersja I - wymiary pojemnika właściwego 800x360x345 mm,
wersja II wymiary pojemnika właściwego 900x360x345 mm,

Wersja I pojemnika przeznaczona jest dla niemowląt o długości ciała do 78 cm, a II do 85 cm.

Rozdział II. Budowa i podstawowe dane

4. Pojemnik SON-1U (zdjęcie nr 2) składa się z:

prostopadłościennego pojemnika właściwego z tkaniny pogumowanej (2);
stelaża metalowego składanego (1);
zespołu oczyszczająco-nawiewnego powietrza (3);
pojemnika na bateria zasilające (4).

5. Pojemnik właściwy (zdjęcie nr 2) posiada:

a) od góry

klapę (5) z szybą wzierną ze szkła organicznego (6), w której zamontowano zawór wydechowy (7) oraz korek gumowy (8); służący do szczelnego połączenia klapy (5) z pojemnikiem właściwym,
zamek błyskawiczny osłonięty fartuchem z tkaniny pogumowanej;

b) w prawym dłuższym boku (zdjęcie nr 3)

otwór rękawicowy (3) wraz z doklejoną do niego rękawicą gumową (1) zabezpieczony od zewnątrz zdejmowaną pokrywą (2),
gwintowane gniazdo (6) zespołu wentylatora nawiewnego (zdjęcie nr 4) służące do podłączenia pochłaniacza przeciwgazowego typu BSS-Mo4u (B) z rurą łączącą (7);

c) w lewym dłuższym boku (zdjęcie nr 4)

dwa otwory rękawicowe (2) z wklejonymi rękawicami gumowymi (1) zabezpieczone od zewnątrz zdejmowanymi pokrywami (3),
szczelny przepust gumowy (4) wraz z przewodem elektrycznym (5) służącym do podłączenia zasilania elektrycznego silnika zespołu wentylatora (7) z baterii zasilających znajdujących się w pojemniku (6);

d) na zewnątrz (zdjęcie nr 3)

przy dnie pojemnika SON-1U, wzdłuż jego dłuższych boków cztery zaczepy (4) do połączenia pojemnika SON-1U z podwoziem wózka dziecięcego głębokiego typu „Protazy” (wg BN-82/4961-09 i rys. nr 176.00.00.00),
pas (9) i uchwyty (5) nośne, służące do przenoszenia pojemnika przez jedną lub dwie osoby;

e)wewnątrz (zdjęcie nr 4)

podpinkę z białej tkaniny (8), materacyk z pianki tworzywa sztucznego obszyty tkaniną i pasy mocujące (9) zabezpieczające niemowlę przed obrażeniami w czasie transportowania,
wyposażenie dodatkowe: jedna butelka na płynny pokarm, pięć pieluszek, jeden komplet odkażalnika bst (umieszczony w kieszeni na zewnątrz pojemnika).

6) Stelaż metalowy składany (zdjęcie nr 5).

Stelaż pojemnika SON-1JJ składa się z:

ramy stelaża (1) - służącej również jako rama nośna,
czterech teleskopów (2),
elementów złączeniowych (3).

7. Zespół oczyszczająco-nawiewny powietrza składa się z:

pochłaniacza przeciwgazowego typu BSS--Mo4u (zdjęcie nr 3 poz.(8)),
rury łączącej karbowanej (zdjęcie nr 3 ppz, .(7)) z gwintowanymi końcówkami, służącej do podłączenia pochłaniacza z króćcem zespołu wentylatora,
zespołu wentylatora z silnikiem elektrycznym (zdjęcie nr 4 poz. (7)),
zaworu wydechowego (zdjęcie nr 2 poz. (7)) umieszczonego w szybie wziernej (klapy pojemnika właściwego (zdjęcie nr 2 poz, (6)).

Zespół oczyszczająco-nawiewny, po podłączeniu z właściwym źródłem energii elektrycznej (bateriami) tłoczy do wnętrza zamkniętego pojemnika właściwego powietrze, oczyszczone przez pochłaniacz przeciwgazowy BSS-Mo4u - wytwarzając w pojemniku nadciśnienie w stosunku do zewnętrznej atmosfery (co objawia się rozdęciem ścian tkaniny pogumowanej pojemnika). Nadciśnienie to, przeciwdziała przedostawaniu się skażonego powietrza do wnętrza pojemnika gwarantując właściwą ochronę niemowlęcia.

Poprawnie działający zawór wydechowy zapewnia utrzymanie niezbędnego nadciśnienia w pojemniku oraz reguluje wymagany z punktu widzenia potrzeb fizjologicznych dziecka przepływ oczyszczonego powietrza przez pojemnik.

Zdjęcie nr 2

1-stelaż; 2-pojemnik właściwy, 3-zespół oczyszczające nawiewny 4-pojemnik na baterie, 5-klapa, 6-szyba wzierna, 7-zawór wydechowy, 8-korek gumowy

Zdjęcie nr 3

1-rękawica gumowa, 2-pokrywa zdejmowana, 3-otwór rękawicowy, 4-zaczep do wózka, 5-uchwyt nośny, 6-gwintowane gniazdo, 7-rura łącząca, 8-pochłaniacz p.gazowy, 9-pas nośny

Zdjęcie nr 4

1-rękawica,gumowa, 2-otwór rękawicowy, 3-pokrywa, 4-przepust gumowy, 5-przewód elektryczny, 6-pojemnik na baterie,7-zespół wentylatora, 8-podpinka, 9-pas mocujący

Zdjęcie nr 5

1-rama stelaża, 2-teleskop, 3-element złączeniowy

8. Pojemnik na baterie zasilające w kształcie rury posiada nalepkę określającą typ baterii mogących być użytych w czasie eksploatacji. W pojemniku należy umieścić np. 6 baterii typu R-20 (początkowa wartość napięcia 9V), ułożonych zgodnie z rysunkami przedstawionymi na nalepce. W przypadku nieprawidłowego ułożenia baterii wentylator nie będzie pracował właściwie. Własności elektryczne baterii powinny być zgodne z normą PN-75/T-89200/09.

Rozdział III. Organizacja eksploatacyjna.

9. Pojemnik SON-1U jest zdatny pod względem eksploatacyjnym tj: może być użyty zgodnie z przeznaczeniem (patrz pkt 1 w warunkach (patrz pkt 2), jeżeli:

a) jest kompletny (patrz "Książka pojemnika S0N-1U");
b) został prawidłowo zmontowany do użytkowania;
c) zespół oczyszczająco-nawiewny powietrza działa poprawnie (patrz pkt 7);
d) nie posiada uszkodzonych lub wymagających wymiany (ze względu na przykład na przeterminowanie) elementów;
e) stan baterii elektrycznych (źródła energii elektrycznej) gwarantujące poprawną pracę zespołu oczyszczająco-nawiewnego w sposób ciągły w okresie 6 godzin;
f) przewidywany termin przeprowadzenia przeglądu stanu technicznego (obsługi technicznej) nie upływa wcześniej niż po 30 dniach, licząc od daty otrzymania pojemnika przez użytkownika.

10. Niedopuszczalne jest użytkowanie zdatnego pod względem eksploatacyjnym pojemnika niezgodnie z jego przeznaczeniem (patrz pkt.1) i w warunkach innych niż określone w pkt 2 jak również:

dokonywanie jakichkolwiek przeróbek przez użytkownika;
nieuzasadnione uruchamianie zespołu oczyszczająco-nawiewnego (rozpakowywanie pochłaniacza, odkręcanie jego nakrętki i korka; włączanie silnika wentylatora itp);
przechowywanie przez użytkownika w warunkach innych niż określone w pkt 29.

11. OSTRZEŻENIE!

ZAGROŻENIE ZDROWIA LUB ŻYCIA CHRONIONEGO W POJEMNIKU SON-10 NIEMOWLĘCIA MOŻE BYĆ SPOWODOWANE PRZEZ:

użycie niezdatnego pod względem eksploatacyjnym pojemnika SON-1U;
dokonanie czynności zabronionych w pkt 10;
zalanie lub zawilgocenie pochłaniacza BSS-Mo4u w czasie użytkowania SON-1U;
zdeformowanie, uszkodzenie powierzchni (przedziurawienie) tkaniny-rękawic, pochłaniacza, rury łączącej, szyby wziernej; wyjęcie korka gumowego; uszkodzenia, zakrycie zaworu wydechowego; otwieranie pojemnika w atmosferze skażonego powietrza.

12. W czasie użytkowania pojemnika SON-1U zgodnie z przeznaczeniem, należy go chronić przed działaniem ulewnego deszczu, intensywnego wiatru, (stosując dodatkową osłonę np, z folii).

Rozdział IV. Przygotowanie i sprawdzenie przed użytkowaniem

13. Przygotowanie pojemnika SON-1U do użytkowania polega na:

a) rozpakowaniu i wyjęciu pojemnika z kartonowego opakowania i worka foliowego;
b) rozłożeniu stelaża metalowego (poprzez uchwycenie pojemnika SON-1U za obręcz metalową prostokątną stelaża i silne wstrząśnięcie pojemnika do wysunięcia się teleskopów i zaskoczenia zatrzasków (ewentualnie dodatkowe rozciągnięcie ręczne (zdjęcie nr 6;);
c) otworzeniu zamka błyskawicznego i klapy pojemnika właściwego;
d) napięciu powłoki pojemnika właściwego za pomocą rozpór metalowych, rozmieszczonych wewnątrz pojemnika,wzdłuż obydwu jego krótszych boków;
e) wyjęciu z pojemnika wyposażenia dodatkowego, opakowanego pochłaniacza przeciwgazowego BSS-Mo4u, rury łączącej;
f) zmontowaniu pochłaniacza BSS-Mo4u z rurą łączącą (po odkręceniu znajdującej się na nim nakrętki) oraz wkręceniu króćca, znajdującego się na drugim końcu rury łączącej w gniazdo zespołu wentylatora;
g) załadowaniu pojemnika na baterie zasilające sprawnymi i odpowiednimi bateriami;
h) oczyszczeniu pojemnika z zanieczyszczeń (kurzu, talku itp.).

14. Sprawdzenie pojemnika S0N-1U przed użytkowaniem polega na:

a) sprawdzeniu kompletności i prawidłowości zmontowania (stelaża, rozpór, zespołu oczyszczająco-nawiewnego; rodzaju, ilości i ułożenia baterii w pojemniku na baterie zasilające itp.);
b) sprawdzeniu pracy zespołu oczyszczająco-nawiewnego (po wyjęciu korka gumowego z pochłaniacza BSS-Mo4u i podłączeniu wtyku przewodu zasilającego silnik wentylatora do, gniazda w pojemniku na baterie zasilające oraz po złączeniu klapy za pomocą zamka błyskawicznego z pojemnikiem właściwym) - patrz pkt 7,
c) sprawdzenie stanu elementów zgodnie z odpowiednimi wpisami upoważnionych organów OC w "Książce pojemnika SON-1U" z punktu widzenia ich przeterminowania oraz terminu przeprowadzenia przeglądu technicznego (obsługi technicznej) - wg danych zawartych w pkt. 9 d -9 f.

15. Każdorazowo, po zakończeniu czynności sprawdzania pojemnika SON-1U należy niezwłocznie odłączyć przewód zasilający silnik wentylatora z gniazda pojemnika na baterie zasilające oraz odłączyć pochłaniacz i zamknąć go korkiem gumowym i nakrętką metalową. Czas pracy zespołu oczyszczająco-nawiewnego należy odnotować w odpowiedniej rubryce "Książki pojemnika SON-1U" i potwierdzić własnym podpisem.

16. Podstawowe niesprawności poszczególnych zespołów i elementów pojemnika SON-1U wymienione w tablicy 1.

Zdjęcie nr 6

		Podstawowe niesprawności pojemnika SON-1U	Tablica nr 1
LP	Objawy	Przyczyny	Sposób usunięcia
1.	Zamek błyskawiczny zacina się	wciągnięcie gąbki w ząbki zamka, wykrzywienie ząbków zamka, ich umieszczenie, uszkodzenie suwaka.	suwak zamka cofnąć do położenia początkowego, poprawić nasunięcie klapy usunąć gąbkę, ponowić próbę, w razie jej nie udania się - wymienić pojemnik
2.	Po połączeniu silnika wentylatora do źródła zasilania (baterii) silnik nie pracuje	zużycie baterii, wadliwe ułożenie baterii w pojemniku na baterie zasilające, brak połączenia galwanicznego pomiędzy bateriami a gniazdkiem pojemnika albo pomiędzy wtykiem i kablem zasilającym silnika, a także kablem i silnikiem; spalenie się silnika wentylatora	wymienić baterie na nowe, sprawdzić ułożenie baterii w pojemniku na baterie zasilające, w przypadku złego ich ułożenia- wymienić je na nowe, pojemnik przekazać niezwłocznie do przeglądu technicznego i remontu, ewentualnie wymienić na nowy
3.	Po podłączeniu silnika wentylatora do źródła -zasilania (baterii) silnik pracuje lecz w pojemniki brak nadciśnienia (jego-ściany nie rozdymają się)	uszkodzenie zamka błyskawicznego, niedomknięcie zamka błyskawicznego, korek gumowy znajduje się w pochłaniaczu BSS-Mo4u, rozdarcie powłoki z tkaniny pogumowanej pojemnika, gumy rękawic, zszycia, szyby wziernej klapy, niedokręcenie rury łączącej z pochłaniaczem i gniazdem zespołu wentylatora, rozdarcie powłoki, rury łączącej, brak korka gumowego w otworze szyby wziernej klapy zawieszenie płatka zaworu wydechowego, brak płatka zaworu wydechowego	patrz, lp. 1 tablicy 1, poprawić zamknięcie zamka, wyjąć korek, pojemnik przekazać niezwłocznie do przeglądu technicznego i remontu ewentualnie wymienić na nowy; poprawić dokręcenie, sprawdzić ułożenie uszczelek lub w razie braku rezultatu pochłaniacz podłączyć bezpośrednio do gniazdka zespołu wentylatora, zamknąć otwór korkiem gumowy zdjąć pokrywę zaworu, przetrzeć płatek gumowy zaworu, ponownie go zamontować - w razie braku rezultatu pojemnik przekazać do przeglądu technicz. i remontu, ewentualnie wymienić na nowy, przekazać do remontu.

Rozdział V. Użycie pojemnika zgodnie z przeznaczeniem

17. Pojemnik SON-1U może być użyty, po uprzednim przygotowaniu i sprawdzeniu (patrz pkt. 13 i 14), dopiero po ogłoszeniu alarmu o skażeniach (chemicznych, biologicznych, promieniotwórczych) za pomocą środków masowego przekazu lub w inny sposób, na podstawie zarządzenia upoważnionych władz.

18. Użycie pojemnika SON-1U zgodnie z przeznaczeniem uzasadnia również sytuacja, której zaistnienie jest jednoznaczne z użyciem broni masowego rażenia i powstaniem skażeń.

19. Po ogłoszeniu alarmu o skażeniach należy niezwłocznie:

a)umieścić niemowlę w pojemniku SON-1U w kierunku zgodnym z oznaczeniem, umocować go pasami do pojemnika umieścić tam również butelkę z płynnym pokarmem, będącą na wyposażeniu dodatkowym pojemnika, pieluszki;
b) uruchomić zespól oczyszczająco-nawiewny;
c) zamknąć klapę i złączyć ją szczelnie z pojemnikiem właściwym za pomocą zamka błyskawicznego, który należy następnie nakryć tkaniną pogumowaną ("fartuchem");
d) nakleić na powierzchni pojemnika, na różnych jego bokach - przylepne indykatory skażeń bst.

Osoba obsługująca pojemnik z niemowlęciem, po wykonaniu czynności podanych wyżej, powinna również niezwłocznie nałożyć maskę przeciwgazową i postępować dalej zgodnie z zaleceniem władz lub udać się do najbliższego schronu albo też opuścić rejon skażeń obierając - prostopadły do kierunku wiatru, kierunek swego wyjścia z- terenu skażanego.

20. W razie skażenia pojemnika SON-1U kroplami bst, przylepne indykatory skażeń bst zabarwiają się odpowiednio na niebiesko lub czerwono w przypadku wystąpienia skażenia, jest to sygnałem do niezwłocznego przystąpienia do odkażenia pojemnika za pomocą dołączonego odkażalnika. Zabieg ten nie może być przeprowadzony później niż po upływie 15-30 minut, licząc od momentu zmiany barwy wskaźników skażeń bst (zgodnie z instrukcją dołączoną do odkażalnika),

21. W przypadku zaistnienia skażeń promieniotwórczych, pojemnik SON-1U chroni niemowlę przed substancjami promieniotwórczymi zawartymi w powietrzu atmosferycznym, (nie dopuszcza do ich wchłonięcia przez organizm dziecka) lecz nie chroni przed przenikaniem promieniowania jonizującego, którego zasadniczym źródłem są substancje promieniotwórcze osiadłe na powierzchni ziemi. Należytą osłonę przed promieniowaniem jonizującym dają budowle ochronne (schrony), do których należy się niezwłocznie udać. Skutki napromieniowania są proporcjonalne do czasu przebywania w skażonym terenie.

22. W razie konieczności, niemowlę chronione w pojemniku SON-1u można przewinąć, napoić płynnym pokarmem, bez otwierania klapy pojemnika, wykorzystując do tego celu rozmieszczone w ścianach bocznych pojemnika rękawice gumowe i uprzednio w nim umieszczony pokarm, pieluszki.

23. Pojemnik SON-1U z niemowlęciem transportowany może być na pasie przez jedną osobę, a przez dwie - za pomocą dwóch pasów nośnych lub na podwoziu wózka dziecięcego.

24. Obowiązkiem opiekuna dziecka jest dobranie, stosownego do temperatury otoczenia, ubioru dziecka (np. zabezpieczającego go przed zmarznięciem w zimie).

25. Mając na uwadze ograniczony czas ochronnego funkcjonowania pojemnika SON-1U na skutek szybkiego wyczerpywania się energii elektrycznej baterii) - max do. 6 godzin) - należy dążyć do jak najszybszego opuszczenia rejonu skażeń lub dojścia do budowli ochronnej (schronu).

26. Otwieranie pojemnika SGN-1U i wyjęcie niemowlęcia poza rejonem skażeń powinno się odbywać w odwrotnej kolejności niż to podano w pkt. 19a - 19d. Wyjęcie dziecka z pojemnika powinno być dokonane z najwyższą ostrożnością, uwarunkowaną możliwością przeniesienia (przez nieuwagę) skażeń z zewnętrznych powierzchni pojemnika na dziecko. Odzież i ręce opiekuna mogą być także źródłem skażeń.

Rozdział VI. Obsługa w warunkach szczególnych

27. Wszelkie uszkodzenia pojemnika SON-1U w trakcie jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem (p.pkt.1), powodujące zmniejszenie stopnia szczelności (np. rozdarcie, przebicie, pęknięcie tkaniny pogumowanej, rękawic, szyby wziernej itp.) należy bezzwłocznie usunąć, ,wykorzystując do tego celu dostępne środki(np. prestoplast, Lasotaśmę, lakier do paznokci itp). Przy pęknięciu rękawicy - otwór rękawicowy, w której ona się znajduje natychmiast zamknąć pokrywą ochronną. W razie uszkodzenia rury łączącej - jak najszybciej pochłaniacz podłączyć bezpośrednio do gniazda zespołu wentylatora.

Rozdział VII. Obsługa po użyciu zgodnie z przeznaczeniem

28. Po wykorzystaniu pojemnika SON-1U zgodnie z jego przeznaczeniem i wyjęciu z niego dziecka obowiązkiem użytkownika jest zdanie odkażonego (zdezynfekowanego) pojemnika, upoważnionym organom OC do przeglądu technicznego i odnowy. Po odkażeniu zewnętrznych powierzchni pojemnika należy je dodatkowo zmyć wodą z dodatkiem mydła (proszku do prania) i przetrzeć do sucha szmatką.

Rozdział VIII. Przechowywanie u użytkownika

29. Wydany użytkownikowi pojemnik SON-1U powinien być przez tego użytkownika przechowywany w opakowaniu (kartonie) nienaruszonym i w pomieszczeniach mieszkalnych, z dala od źródeł ognia, ciepła i wilgoci. Baterie zasilające wydane oddzielnie, powinny być przechowywane w pobliżu pojemnika SON-1u w sposób zabezpieczający je prze utratą swoich właściwości.